Persbericht: Oproep om te komen tot beroepsrichtlijnen: Zorgverlener vervult sleutelrol in wensgeneeskunde
Wilt u een regelmatige check-up zonder dat u klachten hebt? Wilt u nu carrière maken en daarom eicellen veilig stellen voor later? De huidige geneeskunde biedt technisch de mogelijkheden. Ook zorgverleners willen soms geneeskundige technieken en producten inzetten zonder medische noodzaak. Dat noemen we wensgeneeskunde: een ontwikkeling in opkomst die de reguliere zorg onder druk kan zetten. Richtlijnen voor zorgverleners zijn gewenst, omdat zij het gesprek aangaan met de cliënt/patiënt en omdat zij ‘nee’ kunnen zeggen. Daarnaast moeten cijfers ons concreter inzicht geven. Dit stelt het Centrum voor Ethiek en Gezondheid (CEG) in het signalement Wensgeneeskunde.
Richtlijnen voor zorgverleners
Een eenduidig antwoord op de vraag hoe individuele artsen moeten omgaan met wensgeneeskundige verzoeken, is niet te geven. In de praktijk zullen zorgverleners zelf grenzen moeten trekken tussen zorg die echt moet, zorg die juist niet moet en zorg die mag maar niet hoeft. Het CEG pleit ervoor dat de beroepsgroep het initiatief neemt tot een debat, zowel in eigen kring als breder in de maatschappij. Dat debat zou moeten leiden tot beroepsrichtlijnen die de zorgverlener helpen bij beslissingen over wensgeneeskundige behandelingen.
Ethische vragen
Doelmatigheid van zorg staat voor Nederland hoog in het vaandel: zorg verlenen waar die echt nodig is, met zo groot mogelijk effect en zo min mogelijk kosten. Hoe passen ‘geneeskunde-omdat-het-kan’ en ‘geneeskunde-omdat-ik-het-wil’ daarin? Hoe aanvaardbaar is wensgeneeskunde? Welke geneeskunde betalen we met elkaar en wat komt voor eigen rekening? Wie beslist daarover en op grond waarvan? En hoe garanderen we een rechtvaardige verdeling van schaarse collectieve middelen? Individuele zorgverleners krijgen verzoeken om niet- medisch noodzakelijke behandelingen of overwegen zelf om die aan te bieden. Het signalement biedt een aanzet tot verdere discussie.
Meer cijfermatig inzicht
Een reëel gevaar lijkt verdringing: zorgverleners gaan cliënten behandelen met complicaties van bijvoorbeeld een niet-medisch noodzakelijke ooglidcorrectie.
Voor andere patiënten zijn op dat moment minder artsen beschikbaar en minder middelen. Onderzoek moet uitwijzen in welke mate deze verdringing in de praktijk speelt.
Centrum voor Ethiek en Gezondheid
Het CEG is een samenwerkingsverband van de Gezondheidsraad en de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS). Het signaleert ethische vraag- stukken die van belang zijn voor de beleidsagenda van de minister van VWS en ook relevant zijn voor andere partijen in het gezondheidsveld, zoals zorgprofessionals, zorgorganisaties, zorgverzekeraars, patiëntenbeweging, opleidingen en (academische) onderzoeksinstellingen.