Persbericht:
Wie de televisie aanzet, heeft een goede kans midden in een operatie terecht te komen of mee te kijken tijdens een consult bij de huisarts. Is deze vorm van aandacht wel zo goed voor de patiënt? En worden de principes van goede zorg daarbij altijd wel gerespecteerd?
Wie de televisie aanzet, heeft een goede kans midden in een operatie terecht te komen of mee te kijken tijdens een consult bij de huisarts. Ingang Oost, Traumacentrum, De Centrale Huisartsenpost bijvoorbeeld zijn populaire televisieprogramma’s waarin de gezondheidszorg centraal staat. Is deze vorm van aandacht wel zo goed voor de patiënt? En worden de principes van goede zorg daarbij altijd wel gerespecteerd? In het signalement van het Centrum voor Ethiek en Gezondheid (CEG) ‘Met de camera aan het ziekbed. Morele overwegingen bij gezondheidszorg op televisie’ worden de ethische vragen rondom dit onderwerp besproken.
De vraag is of de huidige openheid in de gezondheidszorg op televisie wel leidt tot een realistisch beeld van de zorg. Is iemand die binnenkomt bij de spoedeisende hulp in staat om een weloverwogen beslissing te nemen om toestemming te geven voor tv-opname? Een belangrijke conclusie is dat het filmen van patiëntenzorg vaak ethische problemen met zich meebrengt. Patiënten moeten erg op hun hoede zijn voor ze meedoen, omdat er soms onzorgvuldig wordt gehandeld. Zo worden bewusteloze patiënten gefilmd zonder dat zij vooraf toestemming hebben gegeven.
De Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ) wil dat zorginstellingen helder zijn over hun mediabeleid. Deze instellingen zouden op hun websites een voor iedereen toegankelijk protocol moeten plaatsen over de wijze waarop zij omgaan met verzoeken van tv-producenten. Deze code zou niet alleen voor patiënten maar ook voor medewerkers moeten gelden. Beroepsorganisaties als KNMG en Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN) kunnen aan zulke codes bijdragen door normen op te stellen die in deze codes worden vastgelegd.
De Raad wijst in het signalement ook nadrukkelijk op de onaanvaardbare situaties die ontstaan bij het maken van tv-progamma’s over de zorg en wil dit in de code vastgelegd hebben. Ten eerste mag een bewusteloze patiënt nooit gefilmd worden. Ten tweede mag een zorgprofessional geen rekruterende rol spelen in het contact tussen tv-maker en patiënt. Tenslotte moeten zorginstellingen ook expliciet toestemming vragen aan de individuele zorgverleners om mee te werken aan een tv-programma.
Verder wil de RVZ dat patiëntenorganisaties en organisaties voor goede doelen in de gezondheidszorg duidelijk maken op welke wijze zij gebruik maken van (en meebetalen) aan televisieprogramma’s. Tenslotte moet de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap ervoor zorgen dat er duidelijkheid komt over de beeldrechten van tv-programma’s, om hergebruik van materiaal via internet te regelen.