Het toepassen van informele dwang en drang in de zorg gebeurt veelal zonder duidelijke richtlijnen of ethische legitmering. Hierdoor botsen de waardes van respect van autonomie en weldoen. Onder welke voorwaarden is deze vorm van zorg gerechtvaardigd, en volgens welke ethische benadering?
"Drang en informele dwang in de zorg" is onderdeel van de thema's "Beleid in de gezondheidszorg" en "Zorgverleners en beroepsethiek"
Belangrijkste punten uit dit signalement
Op diverse plaatsen en in diverse situaties binnen de gezondheidszorg worden vormen van drang en informele dwang toegepast, zonder dat daarvoor duidelijke richtlijnen en een heldere ethische legitimering bestaan. Deze vormen van ingrijpen roepen dan ook ethische vragen op.
Wat zijn de ethische implicaties van drang en informele dwang in de zorg?
Het belangrijkste ethische probleem bij drang en dwang is dat het principe van respect voor autonomie botst met het beginsel van weldoen. De twee stromingen in de gezondheidsethiek (de liberale ethiek enerzijds en de zorgethische benadering anderzijds) hebben ieder een eigen visie op deze kwestie.
Het opstellen van richtlijnen lijkt gewenst, maar er dient ook aandacht te zijn voor de morele kwaliteit van toegepaste drang, en morele reflectie door zorgverleners zelf dient te worden bevorderd.
