In 2009 deed zich een grieppandemie voor, die bekend werd als ‘de Mexicaanse griep’. Het dreigde een grieppandemie te worden met grote gevolgen. De kans op schaarste op de intensive care was reëel. Het confronteerde intensivisten met mogelijke complexe afwegingen over selectie van patiënten vanwege schaarste op de intensive care. Gelukkig viel het mee, selectie heeft niet plaatsgevonden. Een volgende keer kan het anders gaan. Daarom dit signalement over het opstellen van een rechtvaardig selectiebeleid bij een (griep)pandemie.
"Rechtvaardige selectie bij een pandemie" is onderdeel van de thema's "Verdeling van middelen en schaarste" en "Beleid in de gezondheidszorg"
Belangrijkste punten uit dit signalement
Bij een pandemie kan er een kans op schaarste op de intensive care ontstaan, waardoor intensivisten geconfronteerd worden met mogelijke complexe afwegingen over selectie van patiënten. Hoewel het uiteindelijk mee viel, was men hier bang voor bij de grieppandemie van 2009, de Mexicaanse griep. Het van groot belang een protocol te hebben waarin de afwegingen voor selectie worden benoemd.
Zijn selectiecriteria voor toewijzing van schaarse middelen op de intensive care tijdens een grieppandemie ethisch te rechtvaardigen?
Is de ontwikkeling van een rechtvaardige procedure mogelijk?
Wie of welke partijen zijn verantwoordelijk voor een rechtvaardige verdeling van schaarse middelen?
Bij selectie van patiënten is rechtvaardigheid een leidend principe. Enerzijds is er verdelende rechtvaardigheid en anderzijds houdt men rekening met procedurele rechtvaardigheid.
Ten eerste wordt aangeraden een discussie te openen over selectiecriteria en schaarste op de intensive care waarbij zowel besluitvormers, uitvoerders en burgers worden betrokken. Daarnaast is het van belang om een zo rechtvaardig mogelijk selectieprotocol op te stellen. Tot slot zouden besluitvormers, uitvoerders en burgers voorbereid moeten worden op een pandemie en de ethische aspecten ervan middels scholing, training, debat of voorlichting.
