Dit signalement expliciteert en analyseert ethische aspecten van samenwerking op wijkniveau. De inzichten, opgedaan door literatuuronderzoek, ethische reflectie en praktijkbezoek, zijn samengevat in overwegingen en actiepunten voor professionals, sociale wijkteams, lokale overheden en onderzoekers.
"Samen zorgen in de wijk" is onderdeel van de thema's "Gezondheid en maatschappij" en "Zorgverleners en beroepsethiek"
Belangrijkste punten uit dit signalement
Sinds 1 januari 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor zorg en ondersteuning dichtbij huis in de eigen wijk. De wijkteams, die daaraan uitvoering geven, kunnen bestaan uit maatschappelijk werkers, jeugdzorgwerkers, wijkverpleegkundigen, pedagogen, wijkagenten, schuldhulpverleners, huisartsen en andere professionals, maar ook steeds vaker vrijwilligers en mantelzorgers.
Welke ethische aspecten van samenwerking in en met sociale wijkteams zijn te signaleren nu de transitie van verzorgingsstaat naar verzorgingssteden vorm krijgt?
De ethische dimensie van samenwerking blijft vaak onderbelicht en de nadruk op samenwerking kan ten koste gaan van andere waarden zoals het zorgvuldig omgaan met het beroepsgeheim en de bescherming van privacy van cliënten. Een uitgebreid overzicht van ethische aspecten wordt gegeven in paragraaf 3.5.
Onderling vertrouwen, vrijheid, gelijkwaardigheid en solidariteit zijn leidende waarden om goede maatschappelijke ondersteuning en passende zorg voor kwetsbare wijkbewoners door samenwerking te realiseren. Het is raadzaam dat hulpverleners in de wijkteams vanaf de start ook ethische aspecten bij hun afwegingen betrekken. Meer maatwerk en minder protocolleren vraagt om praktische wijsheid en moreel oordeelsvermogen. Concrete actiepunten worden besproken in paragraaf 4.3 van het signalement.