Door dik en dun? Gewichtsverlagende medicatie in het basispakket
2024
2024
De opkomst van gewichtsverlagende medicatie brengt uiteenlopende ethische vragen met zich mee over de vergoeding ervan in het basispakket. Zoals: hoe wenselijk is het vergoeden van gewichtsverlagende medicatie in een samenleving die uitnodigt tot het ontwikkelen van overgewicht? Het Centrum voor Ethiek en Gezondheid (CEG) heeft de ethische argumenten voor en tegen vergoeding in kaart gebracht in de argumentenwijzer ‘Door dik en dun?’. Het CEG onderstreept hiermee het belang van een bredere politieke en maatschappelijke dialoog over de vergoeding van deze geneesmiddelen.
"Door dik en dun" is onderdeel van de thema's "Gezondheid en maatschappij" en "Verdeling van middelen en schaarste"
Belangrijkste punten uit deze argumentenwijzer
De afgelopen 40 jaar is het aantal mensen met obesitas in Nederland verdrievoudigd. Sinds kort komen er steeds meer gewichtsverlagende medicijnen op de markt. De vergoeding van deze gewichtsverlagende medicatie uit publieke middelen is echter omstreden. De aanleiding van de argumentenwijzer is de vraag of semaglutide (Wegovy) moet worden opgenomen in het basispakket voor mensen met overgewicht of obesitas
Wat zijn de bredere ethische vragen die de opkomst van gewichtsverlagende medicatie met zich mee brengen? Welke ethische argumenten voor en tegen vergoeding zijn er?
De argumentenwijzer bespreekt de ethische afwegingen in vier thema’s. Deze thema’s zijn: (1) voorkomen en genezen; (2) ziek en niet ziek; (3) private en publieke belangen; (4) individuele en collectieve verantwoordelijkheid.
Het CEG onderstreept dat het bij discussies over de wenselijkheid van de vergoeding over meer moet gaan dan alleen (kosten)effectiviteit, noodzakelijkheid en uitvoerbaarheid van vergoeding. Namelijk ook over wenselijkheid als bredere ethische invalshoek.
De uiteindelijke afweging over vergoeding van gewichtsverlagende medicatie uit het basispakket vraagt om zorgvuldige besluitvorming, waarbij het CEG het belang benadrukt van het meewegen van ethische wenselijkheid. Tevens is de argumentenwijzer “Door dik en dun?” bruikbaar voor de maatschappelijke dialoog over de vergoeding van andere (nieuwe) geneesmiddelen. Namelijk als het (nieuwe) geneesmiddel bedoeld is voor behandeling van aandoeningen die substantieel beïnvloed worden door leefstijl, sociaal-maatschappelijke factoren of omgevingsfactoren. Of als het vragen oproept over de definitie van ziekte en de noodzaak van een medische indicatie voor vergoeding, of een hoge vraagprijs heeft.